Netcongestie groeit sneller dan verwacht. Ondernemers in de knel.

De druk op het elektriciteitsnet groeit harder dan ooit. Uit de brief van het ministerie van Klimaat en Groene Groei van 6 oktober blijkt dat inmiddels 14.000 grootverbruikers wachten op een aansluiting. In april waren dat er nog 11.000, een stijging van ruim 25 procent in een paar maanden tijd.

Het kabinet noemt de situatie “zorgelijk” en belooft versnelling van uitbreidingsprojecten. Toch erkent men dat structurele oplossingen jaren kosten. Nieuwe hoogspanningsverbindingen en transformatorhuisjes staan gepland, maar de realisatie gaat traag. Daardoor lopen investeringen in industrie, logistiek en woningbouw steeds vaker vast.

Wachttijden tot vijf jaar

In sommige regio’s lopen de wachttijden voor een zwaardere aansluiting inmiddels op tot vijf jaar. Ondernemers die nu plannen maken voor elektrificatie of uitbreiding, kunnen daardoor pas na 2030 over voldoende capaciteit beschikken.

Niet alleen het afnemen van stroom is lastig: ook teruglevering van zonne- en windenergie wordt steeds vaker beperkt. Volle netten zorgen ervoor dat duurzame installaties niet aangesloten kunnen worden of zelfs tijdelijk uitgeschakeld worden.

Nieuwe realiteit: capaciteit als schaarse grondstof

Volgens minister Hermans staan we aan de vooravond van een “nieuw energiesysteem”, waarin flexibiliteit de norm wordt. Denk aan flexcontracten, variabele tarieven en lokale opslag. De tijd van onbeperkte beschikbaarheid van elektriciteit is voorbij.

Voor ondernemers betekent dit dat energieplanning een strategisch onderdeel van de bedrijfsvoering moet worden.

Netwerk Nederland adviseert bedrijven om hun toekomstige energiebehoefte nu al in kaart te brengen en tijdig met hun netbeheerder in gesprek te gaan.

“We zien wekelijks bedrijven die pas bij uitbreiding ontdekken dat hun aansluiting de beperkende factor is. Dat moet echt anders,” zegt Netwerk Nederland. “Capaciteit aanvragen hoort tegenwoordig bij elke investeringsbeslissing.”

Daarnaast ligt er veel potentie in lokale flexibiliteit: het afstemmen van installaties, inzetten van batterijopslag en het delen van capaciteit binnen bedrijventerreinen. Zulke oplossingen kunnen tijdelijk uitkomst bieden zolang landelijke uitbreidingen nog niet klaar zijn.

Vooruitkijken om niet stil te vallen

De boodschap is duidelijk: netcongestie is structureel, niet tijdelijk. Wie als ondernemer wil blijven groeien of verduurzamen, moet vooruitkijken, plannen en tijdig handelen.

De energietransitie vraagt niet alleen om techniek, maar vooral om visie en voorbereiding.

Rick Snijders

Productontwikkelaar

Over de auteur

"Als productontwikkelaar bij Netwerk Nederland richt ik me dagelijks op innovatieve oplossingen voor ondernemers. Netcongestie biedt niet alleen uitdagingen, maar ook mooie kansen om duurzaam te ondernemen."